زینب

آشنایی با سوره هل اتی(انسان)
در آیه اول اشاره به «روزگاری » می کند که بر «انسان » گذشته، و او چیزی نبود که یاد شود. از آن پس اشاره به خلقت انسان، و قرار گرفتن او بر سر دو راهی «شکر» و «کفران » می نماید.

از آنچا که محور این سوره، انسان است و عملش و اخلاصش و ایثارش و عاقبت کارش در قیامت و نعمت های خوب برای نیکان، نام دیگر این سوره «انسان » است.

این سوره به نام «هل اتی » هم مشهور است. چون که با این کلمه آغاز شده است.

این سوره در مدینه نازل شده و بنا به روایات، در ستایش از علی و فاطمه(ع) است که بخاطر نذرشان، سه روز روزه گرفتند و هنگام افطار، غذای ساده خویش را به مسکین و یتیم و اسیر، ایثار کردند (آیه 8) و خود با آب افطار نمودند. در آیات بعد، از نعمتهای خداوند برای اهل بهشت، و پاداش نیکیها در آخرت، یاد شده و فرمان صبر و مقاومت داده است.

دارای 31 آیه است و بعد از «الرحمن » نازل شده است. (آشنایی با سوره ها، ص 91)

سوره دهر

گزارشی از سوره هل أتی

کیفیت خلقت انسان / (تفسیر آیاتی از سوره هل اتی)

آثار و برکات سوره هَل اَتی(سوره انسان)

فضه در قرآن

شکوه ایثار
ابن عباس گوید: روزی فرزندان امام علی (ع) ـ حسن و حسین ـ در دوران طفولیت بیمار شدند، پیامبر اکرم (ص) به همراه تنی چند از اصحاب به عیادت آنان رفتند و به حضرت علی(ع) پیشنهاد فرمودند تا برای شفای آن دو بزرگوار نذر کند که روزه بگیرد.

حضرت علی (ع)، فاطمه زهرا (س) و فضه ـ کنیزشان ـ چنین نذر کردند: اگر حسن و حسین بهبودی یافتند برای خدا سه روز روزه میگیریم.

حسن و حسین ـ علیهما السلام ـ شفا یافتند. حضرت علی (ع) و اهل او برای انجام نذرشان غذایی در خانه نداشتند، امام (ع) از شمعون خیبری به مقدار نه کیلو جو قرض کردند، حضرت فاطمه (س) مقداری از جو را آرد کرده و پنج قرص نان ـ به تعداد افراد خانواده ـ پختند.

روز اول را روزه گرفتند، هنگام افطار مسکینی در خانه آمد خانواده حضرت علی (ع) افطاری خود را به آن مسکین دادند، در حالیکه خودشان نیاز به غذا داشتند. آنان ایثار کردند و با آب افطار نموده و شب را سپری کردند.

فردای آن روز، دومین روزه نذری خود را گرفتند، شب هنگام، آنگاه که خواستند با نان جو افطار کنند، یتیمی درب خانه آمد و درخواست غذا کرد. آنان دیگر بار ایثار کرده و افطاری خود را به او دادند.

افطاری روزه روز سوم هم با آمدن اسیری به درب خانه و درخواست کردن غذا از آنان ، ایثارگرانه در راه خدا دادند.

صبح هنگام، امام علی (ع) دست حسن و حسین را گرفت و به منظور دیدار با رسول خدا(ص) به راه افتاد. وقتی پیامبر خدا (ص) دید که آنان از شدت گرسنگی به خود میلرزند؛ چنین فرمودند: چقدر بر من سخت و گران است که شما را به این حال می بینم.

پیامبر خدا (ص) بیدرنگ برخاست و همراه آنان به خانه حضرت علی (ع) وارد شد، پیامبر(ص) دخترش فاطمه را دید که در محراب عبادت است و چشمانش از گرسنگی در حدقه فرو رفته، اندوه پیامبر (ص) دو چندان شد.

پیامبر خدا (ص) هنوز ازخانه امام علی (ع) خارج نشده بود که ناگاه فرشته وحی الهی ـ جبرییل ـ نازل گردید و به پیامبر گرامی اسلام (ص) به خاطر داشتن چنین خاندان ایثارگری، تبریک گفت و سپس سوره انسان را به حضرت تقدیم کرد.

زیباترین ایثار

فرزندان خورشید

یک اسکناس پانصد تومانی و هزاران آرزو!

خانواده علوی فاطمی، محل نزول هل اتی
و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا؛ انما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءا و لاشکورا، آنانکه، در راه دوستی خدا طعام (خود) را به فقیر و یتیم و اسیر می دهند، (و می گویند) ما فقط برای رضای خدا به شما طعام می دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسی هم نمی طلبیم.

هیچ کس در این مطلب که این سوره در فضائل اهل بیت است، هیچگونه اشکالی را عنوان نکرده است.

روایتی که از ابن عباس نقل شد، مورد تأیید و تصدیق پیشوایان علمی حضرات (سنی و شیعه) و عموم مسلمین می باشد، و اینک نام دانشمندانی از اهل سنت که این روایت را نقل کرده اند: ابو جعفر اسکافی حکیم ترمذی محمدبن جلیل طبری ابن عبد ربه حاکم ابوعبداللّه نیشابوری حافظ ابن مردویه ابواسحاق ثعلبی مفسر کبیر ابوالحسن واحدی مفسر کبیر حافظ ابوعبداللّه اندلسی حمیدی ابوالقاسم زمخشری در کشاف اخطب خوارزمی حافظ ابوموسی ابوعبداللّه رازی شرخانی محمدبن طلحه شافعی ابوالمظفر سبط ابن جوزی عزالدین عبدالحمید حافظ ابوعبداللّه گنجی شافعی قاضی ناصرالدین بیضاوی حافظ محب الدین طبری حافظ ابو محمد ابوحمزه عضدی اندلسی حافظ الدین نسفی شیخ الاسلام حموئی نظام الدین قمی نیشابوری مفسر معروف علاءالدین علی بن محمد خازن بغدادی قاضی عضدالدین ایجی حافظ ابن حجر حافظ جلال الدین سیوطی ابوسعود عمادی حنفی شیخ اسماعیل بروسی شوکائی محمد سلیمان محفوظ از علمای قرن دوازدهم، و علاوه بر آنها جماعتی دیگر از علماء عامه این حدیث شریف را در ذیل آیه مذکور آورده اند. (افق حوزه - 23 اردیبهشت 1388 - شماره 228)